İstanbul'un Ötesinde Kitapseverlik: Cezzâr'ın On Sekizinci Yüzyıl Akka Kütüphanesi

Cuma, Aralık 2, 2022 - 18:00
Location: 
ANAMED Oditoryumu
Host: 
Konrad Hirschler

 

Cezzâr Kütüphanesi, Osmanlı Saida vilayeti valisi Cezzâr Ahmed Paşa (ö.1804) tarafından kuruldu. Napolyon’un ordularını mağlup etmesi ve Akka’nın kentsel topografyasını değiştirecek devasa inşaat projeleri ile tanınan Cezzâr Ahmed Paşa’nın kütüphanesi şu ana kadar çok araştırılmadı. Ancak, kitap koleksiyonu, gücünün ekonomik ve idari merkezinde muhteşem bir cami ve medrese külliyesi olarak, uzun süren yönetiminin en belirgin ve uzun süren parçasıydı. Osmanlı’nın kültürel merkezinde bulunmasa da Cezzâr kütüphanesi, İbnü’n-Nedîm’in (ö.995) kaynakça çalışması el-Fihrist’in en önemli nüshası dahil1800’den fazla antik el yazması eser içeriyordu.

Cezzâr Ahmed Paşa’nın kütüphanesine ait el yazması eserlerin uzun yıllar Chester Beatty, Princeton ve Berlin gibi dünyanın belli başlı kütüphanelerinde korunduğu biliniyor. Ancak, Ankara Vakıflar Genel Müdürlüğünde 1801 kütüphane envanterinin yakın zamanda ortaya çıkması, Osmanlı vilayetlerinde o dönemde gerçekleşen en önemli kültür projelerinden birinin incelenmesine önayak oldu. Bölgenin siyasi ve entelektüel tarihinin önemli kesişme noktalarında bulunan kütüphane, on sekiz ve on dokuzuncu yüzyılların kitap ve bilgi ekonomileri dünyasında gerçekleşen süreklilik ve değişimleri temsil ediyor. 

Etkinlik ANAMED Oditoryumu'nda gerçekleşecektir. 

Konrad Hirschler Hakkında

Konrad Hirschler, Universität Hamburg’da (Centre for the Study of Manuscript Cultures) Orta Doğu tarihi profesörüdür. Daha önce de SOAS (Londra) ve Freie Universität Berlin’de Orta Doğu tarihi profesörü olarak görev yaptı. Son yıllarda da öncelikle okumanın tarihi, kitap ve kütüphaneler konularında, maddi kültüre odaklanarak çalıştı. A Monument to Medieval Syrian Book Culture, Medieval Damascus: Plurality and Diversity in an Arabic Library, The Written Word in the Medieval Arabic Lands ve Medieval Arabic Historiography gibi ödüllü kitapların yazarı, Owning Books and Preserving Documents in Medieval Jerusalem ve Muʾallafat Yūsuf b. Ḥasan Ibn ʿAbd al-Hādī ’nin eş yazarı ve The Damascus Fragments ve Manuscript Notes as Documentary Sources eserinin editörlerinden biridir.

Moderatör: Akif Ercihan Yerlioğlu

Akif Ercihan Yerlioğlu, Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü'nde doktor öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Doktorasını Harvard Üniversitesi’nin Orta Doğu Çalışmaları ve Tarih programında tamamlamıştır. Ayrıca Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji bölümünden lisans ve Klinik Psikoloji bölümünden yüksek lisans derecelerine sahiptir. Yerlioğlu, araştırmalarında on yedinci ve on sekizinci yüzyıl Osmanlı tıp söylemlerine, özellikle de tıbb-ı cedid (yeni tıp) olarak adlandırılmış olan yeni fikir ve uygulamalara odaklanmakta, erken modern Osmanlı alimlerinin tıp metinlerini ve tıp piyasasında devlet ile hekimler arasındaki etkileşimleri analiz eden kapsamlı bir yaklaşım izlemektedir. Yerlioğlu'nun araştırmaları daha önce Mahindra Humanities Center, Gerda Henkel Stiftung, American Research Institute in Turkey (ARIT) ve Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi gibi prestijli kurumlar tarafından desteklenmiştir.